İş sözleşmesinin konusu olan işin yapılması işin niteliğinden doğan bir sebeple işin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olursa, işçi için haklı sebeple fesih nedeni oluşacaktır.
İşyeri koşullarından yahut işin
niteliğinden kaynaklanmayan bir sebeple işçi tarafından kanunun ilgili
maddesine dayanılarak iş sözleşmesi haklı sebeple fesh edilemeyecektir. İşçinin,
çalışılan ortamın gürültülü olması sebebiyle işitme kaybına uğraması, tozlu
ortamda çalışması sebebiyle astım hastalığına yakalanması, sürekli ağır yük
kaldırmasından dolayı gerçekleşen rahatsızlıklar günümüzde en sık rastlanılan
haklı sebeplerin başında gelmektedir.
İşçi hak kaybına uğramamak için, işten
çıkış sebebi olarak açıkça sağlık probleminin ne olduğunu yazmalı ve işten
ayrılmadan önce sağlık raporu alıp işverene sunması gerekmektedir.
Haklı sebebin ispat yükü işçi üzerindedir.
İşçinin sağlık problemlerini ve bu problemlerin işin niteliğinden
kaynaklandığını ispatlaması gerekmektedir. Bu sebeple işten ayrılan işçinin
dava sırasında, haklı sebebin oluşup/oluşmadığının tespiti için, mahkemece
rapor aldırılmasına karar verilir. Yargıtay kararları da bu yöndedir.
Yargıtay 9.HD., E.2012/23055 K.2014/25544
T.08.09.2014
‘’Mahkemece, iş akdinin davacı işçi
tarafından 24/I-a uyarınca haklı nedenle feshedildiği kabul edilerek kıdem
tazminatına hükmedilmiş ise de, sözleşmesinin konusu olan işin yapılmasının
işin niteliğinden doğan sebeple işçinin sağlığı için ne ölçüde tehlike
oluşturduğu hususunda yeterli araştırma yapılmamıştır. Bu yönde gerekli
araştırmanın yapılarak, İLGİLİ SAĞLIK KURULUŞUNDAN USULÜNE UYGUN RAPOR
ALDIRILMASI ve işçinin feshinin haklı olup olmadığının değerlendirilmesi
gerekirken, tek hekim raporuna ve varsayıma dayalı olarak yazılı şekilde hüküm
kurulması hatalıdır.’’
İşçinin çalışma koşulları ve yaptığı işin
yanında yaşı ve hizmet süresi de işçinin gerçekten haklı sebeple fesih edip/etmediğinin
tespiti açısından önemlidir.
Yargıtay 9. HD., E. 2007/27517 K.
2008/25155 T. 26.09.2008
‘’Bu sebeple öncelikle davalı işyerinin
niteliği, davacının çalışma koşulları ve yaptığı iş, YAŞI VE HİZMET SÜRESİ
BELİRTİLMEK SURETİYLE üniversite bilim kurulundan heyet raporu alınmalı
dosyadaki tüm delillerle birlikte bir değerlendirmeye tabi tutularak sonuca
gidilmelidir.’’
İşçi sağlık problemlerinin oluşmasında
kusurlu olsa dahi mahkemece işin işçinin sağlığı için ne ölçüde tehlikeli
olduğu araştırılmadan karar verilmemesi gerekmektedir. Zira kanun metninde
işçinin kusuruna değinilmemiş olup, işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin
sağlığının ve yaşayışının tehlikeye girmesi gerektiği belirtilmiştir.
Yargıtay 9. HD., E. 2014/35249 K.
2016/6634 T. 21.3.2016
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti: Mahkemece davacının,
uzun yıllardır sigara içtiği ve öksürdüğü (23.05.2022 tarihli poliklinik takip
formu), davalı işyerinden ayrılıncaya kadar da sigara içtiği, davacının tozlu
ve dumanlı ortamlarda çalışmayacağını söylemesi üzerine davacıya bekçilik ve
kantar görevlisi olarak çalışma işlerinin teklif edildiği, ancak davacının bu görevleri
de kabul etmediği ve dosyaya sunduğu 07.06.2013 tarihli beyan dilekçesinde,
önerilen bekçilik ve kantar görevliliği işlerinin de tozlu ortamda yapılması ve
davacının bilgisayar bilmemesi sebebi ile bu görevlerin kabul edilmesinin
mümkün olmadığının beyan edildiği, davalı işyerinde çalışan işçilerin periyodik
muayenelerinin 6 ayda bir yapıldığı, toz emici bitkiler yetiştirildiği,
çalışanlara maskeler dağıtıldığı, davacının, bir yandan astım hastası olduğunu
ve tozlu, dumanlı ortamlarda çalışmasının mümkün olmadığını söylerken diğer
yandan sigara içmeye devam etmesinin, çalıştığı ortam tozlu olsa dahi sağlığını
olumsuz yönde etkilmediğini kabul etmesi anlamına geldiği, sigarayı bırakmadığı
sürece işten ayrılsa dahi hastalığının devam edeceği, ayrıca, hastalığına
ilişkin şikayetlerin işe girmeden önce dahi mevcut olduğunun dosya kapsamından
anlaşıldığı, davacının kıdem tazminatı alabilme amacı ile ve sağlık sebepleri
öne sürerek iş akdini feshettiği, yapılan feshin davacı işçi açısından haklı
sebeple fesih olmadığı, kaldı ki fesheden tarafın ihbar tazminatı
isteyemeyeceği ve fazla mesai alacak isteminin de davacı tarafından
kanıtlanamadığı gerekçeleri ile davanın reddine hükmedilmiştir.
E) Gerekçe:
Davacı işçinin iş akdini haklı nedene
dayalı olarak feshedip feshetmediği taraflar arasında uyuşmazlık konusudur.
Davacı işçi sağlık nedeni ile dumanlı ve tozlu işte çalışamayacağı gerekçesi
ile iş sözleşmesini haklı nedenle feshettiğini ileri sürmüş olup, 4857 sayılı
İş Kanunu’nun 24/1-a maddesine göre, iş sözleşmesinin konusu olan işin
yapılması işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı ve yaşayışı için
tehlikeli olursa işçinin haklı fesih hakkı bulunmaktadır. Mahkemece iş
sözleşmesinin konusu olan işin yapılmasının işin niteliğinden doğan sebeple işçinin
sağlığı için ne ölçüde tehlike oluşturduğu hususunda yeterli araştırma
yapılmamıştır. Bu yönde gerekli araştırmanın yapılarak ilgili sağlık
kuruluşundan usulüne uygun rapor aldırılması ve işçinin feshinin haklı olup
olmadığının değerlendirilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde
hüküm kurulması hatalıdır.
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı
sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgilisine
iadesine, 21/03/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.
Karardan da anlaşılacağı üzere işçinin
sağlığının bozulmasına kendi kusuru ile sebebiyet vermesinin feshin haklılığı
noktasında önemli olmadığı, işin niteliğinin işçinin sağlığı açısından tehlike
oluşturup/oluşturmadığının araştırılması gerektiği belirtilmiştir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder